Үш тал гүлдің ақыры
Аптап ыстығы доңыз шыңғыртқан шілденің бір күні еді зайб. Білә кәк рәз судың көбейіп, алқапты шылқытып суғарып жатырмын. Құлаштап тұрып кетпенді сілтеймін келіп, сілтеймін келіп. Кетпенімде жануар мықты екен, сыр бермеді, кіріп шыққан сайын айызы қанып, тағы да ұршы тағы ұршы дегендей жылтырайды. Содан діңкем құрып бір түп тұттың түбіндегі шалабымды ішіп дем алайын дедім де жағаға шықтым. Көзім сығырайып Батысқа қарасам күн еңкейіп белі бүйірейіп қалған екен.
— Қой, ертеңге де жұмыс қалсын, үйге қайтайын!-деген әзәзіл ой сап ете қалды санама. Арты екі айыр шапанымды желбегей жамылдым да, қашанда қорасында жем жегенін елестетіп, құлағын қамшылап тұратын көк есегімнің жауыр болған жауырынына жармаса бердім. Сукі саржайлауды айтып нәрмәлні нәстрениемен үйге келсем алдымнан шыққан үйдің жүгермегі көрші Гуляның бүгін туған күні, қонаққа екі-үш группаласы келетінін, сол бешірге менің де шақырылғанымды естірткенде нәстриениен нәскиге кетті. Қонаққа барудан емес әрине қалтаға салып баратын тиын-тебеннің соңғысып қағып, темекі-семекі, пиві-сиві алып қойып едім білә суғабара жатып.
Тамақ үстінде ойланып отырып бір жаман ой келді басқа. Бәте қайырғаннан соң көршінің үйіне мысықтабандап жылжып бардым да есігінің алдындағы өсіп тұрған үштал раушан гүлін қатыгездікпен жұлып, тылға қарай шегініп кеттім.
Сынық айнаның алдында тұрып өз-өзімді жөнге келтірдім әнәсс. Жігіт деген атым бар емес пе сукі. Жау бірінші түріңе қарайды, сосын сөзіңе қарайды деген мәтелді өзімше пайдама жаратқан түрім білә. Қарасам жаман емеспін. Кәк рәз кір көтерумен әлектеніп жүрген кезім. Екі иығыма екі есек сыймаса да екі пиві сиятындай кең болып қалған екен. Шайтан базардағы кәріс Любовтың бұтығынан алған иығы көк жейдем денеме әдемі ақ жарасып тұр.
Гуляның үйіне кіріп бара жатып сығыр көзім әйел жыныстылар киетін түфлилерді санап өтті сукі. Үйде шамасы екі-үш емес бірнеше қыз бар бар ау. Екі қолымды бір ысқылап қонақ бөлемеге де жақыпдап қалыппын пасық оймен келе жатып. Кіре берісте Гуляның өзі встречный кездесіп қалды. Аваринкіні жағып қойып Үш тал гүлді сыйладым өзімше маңғазданып сукі. Ол мәз боп қалды. Мәз болмай бұл дәстүр штатта бірінші боп тіркеліп тұрса. Дәл осы маңызды оқиғаны төрде отырған қыздардың ішінде сұңғыла қыз байқап қапты. Оны кейінірек есітттім ғой. Отырыс басталды, тамақ желінді, енді бидің кезегі келді. Біздің де күтіп отырған сәтіміз осы емес пе сукі. Бақ шаба ма бап шаба деп ирелең сирелең етіп билеп жүрміз. Қашанда свет өшіріліп, бәліс билейтін сәтті тағатсыздана күтіп жүрген жандардың саны көп екендігін сезіп тұрмын сукі. Ол сәтте келді, мен де сукі мәментті жебермейін деп бағанағы сұңғыла қыздың шаужайына жармаса бердім. Екі қол белде. Онікі кетпен иықта. Әңгіме ауанына қарағанда қыздың ойы маған кет әрі емес екендігін түсіндім. Сөйтсем сукі ол мені қаланың жігіті деп ойлап қалған екен. Штатта гүл пәдәріт ету панятиеде жоқ деп ойлайды екен сукі. Мен іс-әрекетім бұның тұжырымымын теріске шығарған екен байқұс. Обалы не керек Ақалдың текесі сияқты сирақты келген қыз екен. Еріндері шиенің суын салафанға құйғандай қып-қызыл екен. Жемтігімді қашан жеймін дегендей жүрегім текеше орғып тұр. Бешір біткен соң шығарып салдым Қызды қонақ күтушімен бірге. Арада көп өтпей терезеден етегі жалбаң етіп біреудің түсіп келе жатқанын менен басқа ешкім байқамаған шығар. Содан сукі екеуміз арықтың жағасына барып (бізде сукі табиғат дегеннен түк жоқ қой бұлақ-сұлақ, тау-пау дегендерден) екеуміз біреуін орадық та, бірәз кәкір-шүкірді әңгіме отырғанда менің қолым байқамай оның денесіне жақыпдап кетуі мұң екен шіркін, дүние шыр көбелектей айналып жүре берді…
Әрі қарай
— Қой, ертеңге де жұмыс қалсын, үйге қайтайын!-деген әзәзіл ой сап ете қалды санама. Арты екі айыр шапанымды желбегей жамылдым да, қашанда қорасында жем жегенін елестетіп, құлағын қамшылап тұратын көк есегімнің жауыр болған жауырынына жармаса бердім. Сукі саржайлауды айтып нәрмәлні нәстрениемен үйге келсем алдымнан шыққан үйдің жүгермегі көрші Гуляның бүгін туған күні, қонаққа екі-үш группаласы келетінін, сол бешірге менің де шақырылғанымды естірткенде нәстриениен нәскиге кетті. Қонаққа барудан емес әрине қалтаға салып баратын тиын-тебеннің соңғысып қағып, темекі-семекі, пиві-сиві алып қойып едім білә суғабара жатып.
Тамақ үстінде ойланып отырып бір жаман ой келді басқа. Бәте қайырғаннан соң көршінің үйіне мысықтабандап жылжып бардым да есігінің алдындағы өсіп тұрған үштал раушан гүлін қатыгездікпен жұлып, тылға қарай шегініп кеттім.
Сынық айнаның алдында тұрып өз-өзімді жөнге келтірдім әнәсс. Жігіт деген атым бар емес пе сукі. Жау бірінші түріңе қарайды, сосын сөзіңе қарайды деген мәтелді өзімше пайдама жаратқан түрім білә. Қарасам жаман емеспін. Кәк рәз кір көтерумен әлектеніп жүрген кезім. Екі иығыма екі есек сыймаса да екі пиві сиятындай кең болып қалған екен. Шайтан базардағы кәріс Любовтың бұтығынан алған иығы көк жейдем денеме әдемі ақ жарасып тұр.
Гуляның үйіне кіріп бара жатып сығыр көзім әйел жыныстылар киетін түфлилерді санап өтті сукі. Үйде шамасы екі-үш емес бірнеше қыз бар бар ау. Екі қолымды бір ысқылап қонақ бөлемеге де жақыпдап қалыппын пасық оймен келе жатып. Кіре берісте Гуляның өзі встречный кездесіп қалды. Аваринкіні жағып қойып Үш тал гүлді сыйладым өзімше маңғазданып сукі. Ол мәз боп қалды. Мәз болмай бұл дәстүр штатта бірінші боп тіркеліп тұрса. Дәл осы маңызды оқиғаны төрде отырған қыздардың ішінде сұңғыла қыз байқап қапты. Оны кейінірек есітттім ғой. Отырыс басталды, тамақ желінді, енді бидің кезегі келді. Біздің де күтіп отырған сәтіміз осы емес пе сукі. Бақ шаба ма бап шаба деп ирелең сирелең етіп билеп жүрміз. Қашанда свет өшіріліп, бәліс билейтін сәтті тағатсыздана күтіп жүрген жандардың саны көп екендігін сезіп тұрмын сукі. Ол сәтте келді, мен де сукі мәментті жебермейін деп бағанағы сұңғыла қыздың шаужайына жармаса бердім. Екі қол белде. Онікі кетпен иықта. Әңгіме ауанына қарағанда қыздың ойы маған кет әрі емес екендігін түсіндім. Сөйтсем сукі ол мені қаланың жігіті деп ойлап қалған екен. Штатта гүл пәдәріт ету панятиеде жоқ деп ойлайды екен сукі. Мен іс-әрекетім бұның тұжырымымын теріске шығарған екен байқұс. Обалы не керек Ақалдың текесі сияқты сирақты келген қыз екен. Еріндері шиенің суын салафанға құйғандай қып-қызыл екен. Жемтігімді қашан жеймін дегендей жүрегім текеше орғып тұр. Бешір біткен соң шығарып салдым Қызды қонақ күтушімен бірге. Арада көп өтпей терезеден етегі жалбаң етіп біреудің түсіп келе жатқанын менен басқа ешкім байқамаған шығар. Содан сукі екеуміз арықтың жағасына барып (бізде сукі табиғат дегеннен түк жоқ қой бұлақ-сұлақ, тау-пау дегендерден) екеуміз біреуін орадық та, бірәз кәкір-шүкірді әңгіме отырғанда менің қолым байқамай оның денесіне жақыпдап кетуі мұң екен шіркін, дүние шыр көбелектей айналып жүре берді…